Steenuil

ONDERZOEK NAAR HET BROEDSUCCES VAN DE STEENUIL Athene noctua IN HET HAGELAND
Tekst: Philippe Smets – Foto’s: Tom Theuwis & Philippe Smets
© Copyright Uilenwerkgroep Vlaams-Brabant, p./a. Philippe Smets, Slachthuisstraat 81, 3300 Tienen

Steenuil

Inleiding
Van onze buurlanden krijgen we alarmerende berichten over de Steenuil.
In Nederland wordt de broedpopulatie op 10.000 paren geschat en gaat er achteruit.
De Steenuil staat er sinds 1994 op de Rode Lijst van bedreigde vogelsoorten.

De Duitse populatie is eveneens in dalende lijn en wordt geschat tussen de 5.000 en de 10.000 paren.

In Frankrijk zouden tussen de 10.000 en 50.000 paren broeden (juiste cijfers zijn onbekend).
Steenuil

De Belgische populatie wordt geschat op 5 à 6.000 paren en zou stabiel zijn ; het Vlaamse broedbestand schat men op minstens 2.000 paar.

In het Hageland vinden we de Steenuil in zijn favoriet leefgebied: begraasde weilanden met enkele oude fruitbomen of knotwilgen.

Ideaal dus om de Steenuil beter te leren kennen en op volgende vragen een antwoord te zoeken:
– Wat staat op zijn menu?
Steenuil
– Hoeveel eieren leggen ze?
– Komen de eieren goed uit?
– Wat voor prooien krijgen de jongen?
– Groeien de jongen goed op?
– Zijn ze plaats- en partnertrouw?
– Hoe oud worden ze gemiddeld ? Wat is de gemiddelde leeftijd?
– Hoe zit het met de dispersie van de jongen?

Het ringen van jonge Steenuilen die op een natuurlijke broedplaats zitten is niet zo evident.
Steenuil

Daarom en om op plaatsen waar de geschikte natuurlijke broedplaatsen verdwenen waren er nieuwe te creëren, werden nestkasten geplaatst.
Steenuil
Het ringen en later controleren van de broedvogels en hun jongen in die nestkasten is een ideaal instrument om op voorgaande vragen een antwoord te vinden.

Materiaal en methoden
Alle hoogstamboomgaarden in de regio van Binkom en groot Geetbets, Glabbeek, Kortenaken, Linter en Zoutleeuw werden geïnventariseerd op aanwezigheid van Steenuil.
Steenuil
Waar hij nog voorkwam, plaatsten we met de financiële steun van het F.I.R. (Fonds Instandhouding Roofvogels) en van Vogelwerkgroep Oost-Brabant een nestkast.

Deze nestkasten zijn zo gemaakt dat we zonder verstoring het verloop van het broedgeval kunnen volgen. We controleren tijdens het broedseizoen om de twee weken.
Met de eigenaars van de hoogstamboomgaarden is afgesproken de nestkast met rust te laten en eventuele nieuwsgierigen op afstand te houden.

Steenuil
Broedresultaten

Steenuil

Besluit
Na al die jaren van onderzoek kunnen we met zekerheid zeggen dat de weersomstandigheden tijdens de opgroei bepalend zijn voor het broedsucces.

Een woord van dank
– aan alle eigenaars van de hoogstamboomgaarden waar een nestkast staat voor hun gastvrijheid ;
– aan Ronny Huybrechts, Peter Collaerts en Stany Cerulis voor de assistentie bij het ringwerk en de verwerking van de gegevens ;

Steenuil

– aan het F.I.R. (Fonds instandhouding Roofvogels) en Vogelwerkgroep Oost-Brabant voor hun financiële steun.

Contactpersonen
– Smets Philippe, Slachthuisstraat 81, 3300 Tienen 016.82.03.53
– Huybrechts Ronny, Donkelstraat 16, 3350 Neerlinter 011.78.30.47
– Cerulis Stany, Leeuwkensstraat 20a, 3461 Molenbeek-Wersbeek

Referenties
– Exo K-M & Hennes R. 1978. Empfehlungen zur Methodik von Siedlungsdichte-Untersuchingen am Steinkauz ; Vogelwelt 1999.

Steenuil

– Niko Groen, Theo Boudewijn, Ronald van Harxen en Pascal Stroeken.
Enkele voorlopige resultaten van het ecotoxicologisch onderzoek van de Steenuil in de Gelderse Poort en de Achterhoek in 1999.

– Nieuwsbrief SteenuilenOverleg Nederland, Aflevering 3 – december 1999.

Warning: Undefined array key 0 in /customers/3/a/c/vogelwerkgroep-oost-brabant.be/httpd.www/wp/wp-content/plugins/cardoza-facebook-like-box/cardoza_facebook_like_box.php on line 924